تاریخچه و عقاید دیگران درباره ترجمه
در حالی که قسمت عظیمی از فرهنگ امروز جهان مدیون ترجمه است تعداد ومضامین عقاید متضادی که موافق و مخالف ترجمه از زبانی به زبان دیگر بیان شده حیرت آور است و تعجب هر خواننده ای را بر می انگیزد . از زمان ترجمه ادبی کتاب اودیسی» همر به لاتین – که در حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد توسط لیویوس آندرو نیکوس انجام شد. تاکنون عده یی بیشمار ، شغل پرزحمت و عاری از تشویق وتشکر مترجمی را داشته اند و عده ای هم در طول قرنهای گذشته به کار آنان ایراد گرفته اند و گاهی هم بدون آنکه خود به کار ترجمه وارد باشند اظهار عقیده هائی کرده اند که موجب تعبیرهای ناروا شد ه است .
دارالترجمه – ترجمه تخصصی – ترجمه دانشجویی – ترجمه ارزان – دارالترجمه در میدان انقلاب – دارالترجمه رسمی
با وجود این ناروائی های گوناگون مترجمان به کار خود ادامه داده اند و می دهند و محصول کارشان شامل ترجمه و چاپ کتاب مقدس به ۱۱۰۹ زبان یعنی به ز بان ۹۰ درصد کلیه مردم جهان و ترجمه و چاپ سایر آثار مذهبی و ادبی و سیاسی و علمی و اجتماعی و کلیه رشته های فعالیت بشری به زبان های مختلف بوده و هست. علاوه براین هر روز در سراسر جهان مطالب کنفرانس های بین المللی در موضوع های مختلف از جغرافیای قطب جنوب تا فلسفه اشراق و از مبارزه علیه گرسنگی تا تعهدات کشتی ها در برابر شبکه ایستگاه های هواشناسی و گفتگو های مهم دیگر حضوره به چند زبان ترجمه می شود و متن یا خلاصه آنها به چاپ می رسد و مورد استفاده علاقمندان قرار می گیرد . برای آنکه اهمیت کاری که مترجمان انجام میدهند روشن شود لازم به یاد آوری است که تعداد دانشمندانی که فعلا به ترجمه کتاب مقدس مشغولند از هزارتن متجاوز است.
دارالترجمه – ترجمه تخصصی – ترجمه دانشجویی – ترجمه ارزان – دارالترجمه در میدان انقلاب – دارالترجمه رسمی
علت این همه تناقض و تضاد عقاید را در موضوع متن مورد ترجمه باید جست با در موضوعات علمی که در عینی مبنای کارست ، عقید؛ اغلب نویسندگان و مترجمان آن است که ترجمه دقیق میسر است ، ولی در موضوع های ادبی به دلیل اختلاف سلیقه ها و برداشت های ذهنی نویسنده و مترجم و هم چنین تفاوت اصولی چهار چوبه های دو فرهنگی که زبان های متن و ترجمه به آن وابسته است اشکالات زیادی وجود دارد . برای مثال لازم است از ساده ترین اشکالهای کار مترجمان یاد کرد . از آن جمله است ترجمه متن کتاب مقدس به زبان اسکیمو که در آن نه کلمه ای برای گوسفند وجود دارد و نه میتوان مجموعه اصطلاحات و نسبتها و ضرب المثل هایی را که محتوی گوسفند است در زبان اسکیموها بیان کرد . در واقع یک حلقه زنجیر مفقود در ابزار کار مترجم وجود دارد .
اشکالات مربوط به معانی بیان نیز شایان توجه است با مثلا شعر ولتر را که می گوید : و در آن معجونی از هزل و استهزاء را با تکرار کلمه هایی هم صوت ادا می کند ، اگر چنین به زبان انگلیسی برگردانیم : !Adieu, canals, ducks, rabble لطفی که ولتر در اصل در نظر داشته است از بین می رود . برای مترجمی که بخواهد این شعر را به فارسی برگرداند نیز اشکال معانی بیان مطرح است چون که کاریزها و مرغابی ها و مردم او باش و اراذل اثر شعر ولتر را نخواهند داشت . ای کاش مردم عیب جو و ایراد گیر و ملا نقطه یی اجازه میدادند که مترجم پا از چهارچوب کلمات درازتر کند و قید عبودیت کلمات را نپذیرد و در ترجمه شعر ولتر بگوید : « خداحافظ ، ای مرداب ها و مرغابی ها و مرده خوارها » .
دیگر به سلیقه مترجمان ادبیات مربوط است که از چنین آزادی استفاده بکنند یا نکنند و به منتقدان ادبی واگذار شده است که کدام آزادی را از طرف چه مترجمی مجاز بدانند یا ندانند .
شاید بزرگ ترین اشکال کار مترجمان جدید همانا تهیه و چاپ کارهایی است که از نظر کمیت کلمه شماری شده ولی فاقد مایه و روح اصلی است . امید مؤلف آن است که برای علاقه مندان به فن ترجمه راهنمایی فراهم آورد که براثر مطالعه آن مترجمان تناسب در کار را مطمح نظر داشته باشند نه هراس بیجارا .
دارالترجمه – ترجمه تخصصی – ترجمه دانشجویی – ترجمه ارزان – دارالترجمه در میدان انقلاب – دارالترجمه رسمی